شرایط پرداخت خسارت به خودروهای غیرمتعارف

خودروی متعارف یاخودروی نامتعارف چیست؟

نحوه محاسبه خسارت وارده برخودروهای غیرمتعارف در بیمه نامه ثالث چگونه است ؟

اغلب  ما به این موضوع فکر کرده‌ایم که در شرایط اقتصادی کنونی، اگر با خودروهای  گران‌قیمت تصادف کنیم چه مقدار از خسارت توسط بیمه شخص ثالث اتومبیل ما  مابه اتومبیل زیان دیده پرداخت می‌شود؟ تصور این موضوع که ممکن است بعضی از  قطعات این خودروها مثل چراغ، آیینه و یا گل‌گیر آنها از کل قیمت خودروی ما  گران‌تر باشد، تصادف با آنها را ترسناک‌تر هم می‌کند. این سوال پیش می‌آید  که آیا تعریفی برای خودروی متعارف در قانون بیمه شخص ثالث در نظر گرفته  شده است؟ یا هر میزان خسارت که به این خودروها وارد شود به عهده‌ی راننده  مقصر خواهد بود؟

جواب این است که در قانون جدید بیمه شخص ثالث و با  تصویب قانون خودروی متعارف ، برای پرداخت خسارت مالی خودروهای گران‌قیمت  معیار و شرایطی در نظر گرفته شده است که در ادامه به صورت کامل آن را شرح  خواهیم داد.

اصلاحیه نسبت خودروی نامتعارف

شورای عالی بیمه در  شهریور سال 98 “دستورالعمل نحوه تعیین خسارت موضوع تبصره‌های ۳ و ۴ ماده ۸  قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل  نقلیه” را اصلاح کرد. در این اصلاحیه خسارت، بر اساس نسبت خودروی نامتعارف  محاسبه نمی‌شود. مبنای محاسبه خسارت در این حالت، دو چیز است، نصف دیه در  ماه حرام و گران‌ترین خودروی متعارف

خودروی متعارف چیست؟

شورای  عالی بیمه در راستای اجرای ماده هفده قانون تأسیس بیمه مركزی ایران و  بیمه‌گری، تعریف مشخصی از خودروی متعارف و نامتعارف برای تعیین دقیق خسارت  در بیمه شخص ثالث ارائه نموده است؛ فرمول محاسبه خسارت برای خودروی متعارف و  نامتعارف به شرح زیر است.

• خودروی متعارف : خودروی سواری است كه  ارزش روز آن در زمان وقوع حادثه به تشخیص ارزیابان خسارت، كارشناسان  ارزیابی خسارت شركت‌های بیمه و یا كارشناسان رسمی دادگستری، معادل  یاکمترپنجاه درصد (۵۰%) سقف تعهدات بدنی كه در ابتدای هر سال اعلام می شود  باشد.
• خودروی نامتعارف: خودروی سواری است كه ارزش روز آن در زمان  وقوع حادثه به تشخیص ارزیابان خسارت، كارشناسان ارزیابی خسارت شركت‌های  بیمه و یا كارشناسان رسمی دادگستری، بیشتر از پنجاه درصد (۵۰%) سقف تعهدات  بدنی كه در ابتدای هرسال اعلام می‌شود باشد.

باتوجه به اینکه  نرخ دیه درسال 1400درماه های حرام مبلغ 640میلیون تومان توسط قوه قضائیه  تعیین شده است براین اساس قیمت خودروی متعارف تا320میلیون تومان وخودروی  غیرمتعارف بیش ازمبلغ فوق می باشد.

بیمه‌گر وسیله نقلیه مسبب حادثه  موظف است میزان تعهد مسبب حادثه را بر اساس فرمول زیر محاسبه و تا سقف  تعهدات مالی بیمه‌نامه شخص ثالث (شامل تعهدات قانونی و مازاد مالی) نسبت به  پرداخت خسارت خودرو نامتعارف زیان دیده اقدام نماید:

فرمول محاسبه:

ابتداقطعات  خودروی زیاندیده نامتعارف مشخص می شودسپس قیمت این قطعات برای گرانترین  خودروی متعارف(320میلیون تومان) مشخص شده واین مبلغ تاسقف تعهدات مالی  مندرج دربیمه نامه شخص ثالث مقصربه خودروی زیاندیده پرداخت می شود.

در اینجا با مثال‌هایی ساده به نحوه محاسبه خسارت در شرایط مختلف می‌پردازیم:

مثال 1 خودروی متعارف :

اگر  یک خودروی پراید با یک خودروی پژو تصادف کند و خسارتی معادل 7 میلیون  تومان به خودروی پژو وارد کند، تمام خسارت توسط بیمه شخص ثالث مقصر پرداخت  می‌شود؛ زیرا هم خسارت به خودروی متعارف وارد شده و هم از حداقل سقف تعهد  مالی بیمه‌نامه (16 میلیون تومان) کمتر است.

مثال 2 خودروی متعارف :

اگر  یک خودروی پراید با یک خودروی پژو تصادف کند و خسارتی معادل 20 میلیون  تومان به خودروی پژو وارد کند، خسارت خودروی پژو به اندازه سقف تعهد مالی  بیمه‌نامه پرداخت می‌شود و اگر بیمه شخص ثالث با حداقل تعهد مالی سال 1400  خریداری شده باشد، مبلغ 16 میلیون تومان از محل بیمه‌نامه و باقی خسارت  باید توسط راننده مقصر پرداخت شود.

در اینجا ضرورت افزایش سقف تعهدات مالی کاملا مشهود است.

مثال 3 خودروی نامتعارف

فرض  کنیم در تصادف بین بنز و پراید، خودروی بنز دچار خسارت شده است و سپر آن  آسیب دیده که هزینه آن برابر با 15 میلیون است. شرکت بیمه برای پرداخت  خسارت در ابتدا گران‌ترین خودروی متعارف موجود در بازار را درنظر می‌گیرد،  مثلا ساندرو. به طور مثال برای تعویض سپر ساندور باید 8 تا 10 میلیون هزینه  کرد. شرکت بیمه 10 میلیون از خسارت خودروی بنز را پرداخت می‌کند. راننده  بنز برای دریافت مابه‌تفاوت خسارت نمی‌تواند به راننده مقصر مراجعه کند و  درصورت داشتن بیمه بدنه، می‌تواند این مبلغ را از بیمه‌نامه بدنه دریافت  کند.

در اینجا ضرورت خرید بیمه بدنه برای خودروهای نامتعارف کاملا مشهود است.

نکته  خیلی مهم: در نظر داشته باشید با وجود پرداخت خسارت از طریق بیمه شخص ثالث  و بیمه بدنه، باز هم راننده خودروی بنز می‌تواند برای دریافت خسارت اُفت  قیمت خودروی خود از راننده مقصر شکایت کند و مابه‌التفاوت اُفت قیمت را  مطالبه کند.